وبلاگ محمد یوسف تائب

پروتوکول خانه های امن برای زنان معروض به خطر

ماده اول

تعریف

خانه امن عبارت از پناهگاه مؤقتی است جهت حفاظت زنان و دختران معروض به خطر و یا آنانی که قربانی خشونت اند و برای اقامت محل مصئون نداشته در جستجوی محلی جهت پذیرش و اقامت میباشد.

خانه امن فراهم کننده محل امن، سکونت مؤقت، محل تجدید تربیت و حمایت های حقوقی، روانی، صحی، تعلیمی، تربیوی و رشد مهارت های مسلکی زنان و دختران میباشد.

ماده دوم

طرفین[1]

1. وزارت امور زنان و ریاست های مربوطه ولایتی آن که در این سند به نام وزارت امور زنان / ریاست های امور زنان یاد میگردد.

2. نهادهای موجوده (امداد انسانی برای زنان و کودکان افغانستان – هاکا) و (مرکز رشد استعداد زنان افغان – ای. دبلیو. اس. دی اس) که سازمانهای غیردولتی، غیر سیاسی و غیر انتفاعی بوده و ثبت  و راجستر وزارت محترم اقتصاد میباشند و سازمانهاییکه در آینده بدین منظور ایجاد میگردد.

ماده سوم

اهداف و مقاصد

1. توضیح مسئولیتهای طرفین در حمایت از فعالیت های خانه های امن و مساعدت به زنان معروض به خطر.

2. طرح طرزالعمل های توافق شده برای ارجاع، پذیرش و تنظیم مواردیکه از حقوق زنان مربوطه و ساکنان خانه ای امن حمایت میکنند.

3. فراهم آوری تسهیلات در خانه های امن به منظور تشخیص و تعیین مقررات اساسی و ساختارهای هماهنگی برای زنان معروض به خطر و قربانیان خشونت.

4. تأمین نظارت منظم از انکشاف قضایای انفرادی در خانه ای امن.

ماده چهارم

لایحه وظایف

الف: وظایف عمومی طرفین

1. طرفین امضأ کننده این پروتوکول حداقل یک تن از کارمندان اناث شان را بحیث مسئول ارتباطی در مرکر و ریاست های امور زنان در ولایات تعیین نماید تا موضوعات شامل این پروتوکول را به پیش برده و به عنوان شخص رابط میان طرفین عمل نموده، در جلسات هماهنگی اشتراک نمایند.

2. موقعیت خانه های امن مخفی بوده و فقط مأمورین مسئول وزارت امور زنان و کارمندان خانه های امن امضأ کننده این پروتوکول میتوانند از موقعیت آن آگاهی داشته باشند.

3. امضأ کننده گان این پروتوکول با لایحه وظایف، مسئولیت ها و شرایط اداره خانه های امن و روندی که بوسیله آن هر اشتراک کننده به تأمین نیازمندی های گروپ مورد نظر کمک میکند، توافق دارند.

4. طرفین موافقه نمودند تا جهت حمایت از زنان در معرض خطر و یا قربانیان خشونت با هم همکاری و هماهنگی نزدیک نموده و جهت دریافت طرق رفع مشکلات، اصل محرمیت معلومات جمع آوری شده را حفظ نمایند.

5. خانه ای امن مطابق به مواد این پروتوکول در هماهنگی کلی با وزارت امور زنان فعالیت خواهند نمود.

ب: وظایف خانه های امن

1. خانه های امن دارای ظرفیت مشخص بوده، با در نظرداشت تأمین شرایط مناسب در عرصه های تجدید تربیت و حمایت های حقوقی، روانی، صحی، تعلیمی، تربیوی، تعلیمات دینی و رشد مهارت های مسلکی مستفدین فعالیت مینمایند. درصورت کاهش ظرفیت و یا احساس کمبود بودجه، خانه های امن مکلف اند تا وزارت امور زنان را از موضوع بطور عاجل مطلع ساخته و طالب حمایت گردند.

2. خانه های امن مطابق ظرفیت کاری شان زنانی را که توسط وزارت و ریاست های امور زنان، کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان به آنها معرفی میشوند، در قدم نخست پذیرفته و به زنان معروض به خطر و یا قربانیان خشونت بصورت مجانی مساعدت مینمایند.

3. در موارد عاجل، در صورتیکه ارجاع از طریق وزارت امور زنان و یا ریاست های ولایتی آن صورت نمیگیرد، ارگان ارجاع کننده (مثلاً ریاست امنیت، پولیس و غیره) مکلف است تا ریاست امور زنان را در مرکز و ولایات حداکثر در ظرف 24 ساعت در مورد قضیه ارجاع شده مطلع سازند.

4. تمام قضایایی که به خانه های امن راجع میگردد، با خانه پری فورمه های مشخص که در زمینه وجود دارد، ثبت و راجستر گردیده توسط نهاد و یا سازمان ارجاع کننده و شخص مستفید شونده قبل از ورود به خانه امن امضأ میگردد.

5. ارگانها و نهادهاییکه قضیه را به خانهای امن راجع میسازند، مکلف اند تا کاپی اسناد و سوابق موجوده قضیه را به خانه های امن تسلیم نمایند.

7. قبل ازآنکه شخص مراجعه کننده بصورت دایمی خانه امن را ترک نماید، موضوع ترک شخص با وزارت امور زنان و یا مراجعی ایکه شخص را به خانه امن تسلیم نموده اند، حداقل در ظرف 24 ساعت در میان گذاشته میشود.

8. خانه ای امن مسئول تأمین ارتباط با مؤسسات، سازمانهای طرفین این پروتوکول غرض حصول اطمینان از تأمین کمکهای مورد نیاز طبی، مشوره های روانی و اجتماعی، مساعدت های تعلیمی، وساطت، مشوره های حقوقی و حقوق بشر و خدمات تواندمند سازی اقتصادی و اجتماعی با درنظرداشت فراهم آوری تسهیلات جهت دریافت طرق رفع مشکلات برای موارد موجود، میباشد.

9. بازدید از خانه های امن باید محدود بوده و صرف در صورت موافقه ارگانهای دارای خانه های امن صورت گیرد تا ساکنین آنها مورد محافظت قرار داشته باشند. ملاقات با ساکنین خانه های امن باید در صورت امکان در یک محل امن و خارج از خانه امن صورت گیرد.

10. خانه های امن در خصوص تأمین تماس مراجعین با وکلای مدافع، متخصصین طبی، استخدام کننده گان، کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، معلمین و مربیون تسهیلات را فراهم مینمایند.

11. خانه های امن در محدوده ظرفیت خویش، فضای امن و سالم را برای تمام مراجعین بدون در نظرداشت صنف، قوم، قبیله، ولایت و مذهب تأمین مینماید.

12. آنهاییکه به محل بود و باش و حمایت در خانه های امن نیاز دارند باید بصورت داوطلبانه و برضایت خویش به خانه های امن راجع شوند و مقررات داخلی خانه های امن را مراعات نمایند.

13. خانه های امن کارمندان خویش را با مهارتهای مسلکی تربیت نموده تا قضایای بحرانی را بهتر اداره نمایند. در صورت بروز و ادامه رفتار غیرقابل کنترول مستفید شوندگان که امنیت و سلامت سایر ساکنین خانه های امن را به مخاطره میاندازد، مسئولین خانه های امن چنین موارد را با مؤسسات ذیدخل مشوره نموده و قضیه را دوباره به مرجع فرستنده آن ارجاع مینمایند.

14. قضایای مراجعینی که بصورت مکرر مقررات داخلی خانه های امن را زیر پا مینمایند، با کمیته هماهنگی خانه های امن در جریان گذاشته شده و در مورد سرنوشت ایشان تصمیم اتخاذ میگردد.

15. خانه های امن مسئول نگهداشت سوابق و محرمیت تمام اسناد مستفید شوندگان بوده و این اسناد را فقط با مراجع ذیربط قضیه در میان گذاشته میتواند.

16. در صورت فوت شخص ساکن در خانه امن، دلیل مرگ شخص مذکور طبق تحقیقات طبی تثبیت گردیده و وزارت امور داخله در مشوره با وزارت امور زنان در مورد تدفین جسد لاوارث تصمیم لازم اتخاذ مینماید.

17. در صورت فرار مستفدین از خانه های امن، چون مراجعه شان به شکل داوطلبانه بوده، مسئولیت مصئونیت شان بدوش خودشان میباشد و مسئولین خانه های امن عندالموقع، پولیس و ارگانهای ذیربط را در جریان قرار میدهند.

ج: وظایف وزارت امور زنان و ریاست های مربوطه آن

1. به نمایندگی از وزارت امور زنان، مدیریت های حقوق این وزارت در ولایات، بدون درنظرداشت اینکه در این محلات خانه های امن قبلاً ایجاد گردیده و یا در آینده ایجاد خواهد شد، مسئول ارتباط با خانه های امن میباشند.

2. در ولایاتی که خانه امن موجود باشد، وزارت امور زنان مکلفیت دارد تا قضایای ارجاع شده را به خانه امن ثبت نمایند، حتی اگر این قضایا توسط سایر نهادها به خانه های امن ارجاع گردیده باشد.

3. وزارت امور زنان دفتر ثبت روزانه مراجعین خانه های امن را در ولایات ایجاد و نگهداری مینماید.

4. تأمین هماهنگی میان نهادهای مربوطه و طرفین بخصوص در رابطه به جلب حمایت از مقامات ذیربط به منظور فراهم آوری تسهیلات جهت دریافت طرق رفع مشکلات مؤثر برای مستفیدین در کمترین زمانی از جمله وظایف وزارت امور زنان است.

5. وزارت امور زنان مکلف است تا زمینه هماهنگی موارد ارجاع قضایا را فراهم نموده و تسهیلات لازم براساس قضیه به قضیه در جهت ارزیابی و ارجاع موارد به خانه های امن و یا نهادهای مناسب دیگر فعالیت نماید.

6. اجرای نقش و آماده ساختن زمینه تماس مستقیم از طرف مقامات دولتی در مسائل خانه های امن و فراهم آوئری تسهیلات برای خانه های امن، طوریکه لازم است ضرور بوده و بالخصوص این رابطه با وزارت امور داخله به منظور انکشاف سیستم عکس العمل سریع و مؤثر در صورت نیاز به کمک پولیس از طرف خانه های امن حتمی پنداشته میشود.

7. وزارت امور زنان در همکاری با وزارت امور اجتماعی، براساس منافع علیای طفل، باید محل مناسب را برای سکونت اطفال ذکور بالاتر از سن 9 سال که مادران شان در خانه های امن به سر میبرند، تعیین نموده و زمینه تماس بین آنها و مادرانشان را فراهم نماید.

8. درصورتیکه که سلامت و امنیت ساکنین خانه امن توسط شخص دیگر مقیم خانه امن تهدید گردد و با دلایل جدی دیگری وجود داشته باشد که به اساس آنها شخص نمیتواند در خانه امن اقامت نماید و یا شخص مقیم خانه امن سایر ساکنین خانه امن را تهدید و فضای صلح آمیز خانه امن را برهم بزند، وزارت امور زنان در مشوره با نهادهای دیگر امضأ کننده این پروتوکول محل مناسب و مصئون دیگری را برای این شخص جستجو و دریافت نماید.

9. وزارت امور زنان همراه با خانه های امن مسئول انجام بررسی های سه ماهه موارد انفرادی جهت حصول اطمینان از انجام این عملیه به اسرع وقت و به صورت مؤثر میباشد.

10. وزارت امور زنان نظارت و ارزیابی خانه های امن را سال یکبار انجام داده و در جهت دریافت وج.ه مالی لازم برای خانه های امن کمک نماید.

11. طبق این پروتوکول هر خانه امن باید در وزارت امور زنان ثبت گردیده، طرزالعملها و رهنمودهای تسجیل شده درین پروتوکول را رعایت نماید.

ماده پنجم

هماهنگی طرفین و ارگانهای ذیدخل ملی و بین المللی در سطح مرکز و ولایات

1. طرفین این پروتوکول به تأسیس کمیته همکاری و هماهنگی، در ولایاتی که خانه های امن وجود ندارند و همچنان در ولایاتی که وجود دارند، توافق مینمایند.

2. کمیته همکاری و هماهنگی بصورت ماهانه تدویر جلسه نموده و درصورت لزوم همکاری لازم میان طرفین این پروتوکول و سایر نهادهای ذیربط به شمول ادارات ملل متحد، مؤسسات غیرحکومتی و تمویل کننده گان را به منظور کمک به زنان معروض به خطر و یا قربانیان خشونت در چهارچوب این پروتوکول تأمین مینماید.

3. جلسات کمیته همکاری و هماهنگی تحت ریاست امور زنان دایر گردیده و هر اشتراک کننده مشارکت فعال مسئول ارتباطی با صلاحیت خویش را تأمین مینماید. اعضای دیگر کمیته همکاری و هماهنگی توسط وزارت امور زنان نامزد و دعوت میشوند.

4. لایحه وظایف کمیته همکاری و هماهنگی:

• ایجاد سکرتریت تحت رهبری وزارت و در همکاری با مؤسسات جهت ثبت، پیشبرد و تنظیم مجالس.
• تشخیص و حمایت از ارتقاء ظرفیت خانه های امن
• همکاری و دریافت وجوه مالی از تمویل کننده گان
• تثبیت و شناسائی مسائل مربوط به خانه های امن
• بحث وتبادل افکار در مورد فعالیت های مربوط به خانه های امن
• درک مشکلات و نیازمندیها و دریافت راه حل ها
• ارائه گزارشات کاری ماهوار کمیته همکاری و هماهنگی
• تشویق مؤسسات غیردولتی و تمویل کنندگان در ارتباط به حمایت از فعالیت های مربوط به زنان
• ارزیابی فعالیت های مربوط به خانه های امن

ماده ششم

احکام عمومی

1. این پروتوکول که بوسیله اعضای محترم جلسه هماهنگی تهیه و تصویب شده، در شش ماده تدوین یافته و میتواند با اتفاق آراء طرفین مورد تعدیل قرار گیرد.

2. این پروتوکول با هیچ یک از قوانین موجوده افغانستان و یا مکلفیتهای افغانستان در برابر قوانین بین المللی که افغانستان به آن تعهد نموده، در تضاد نمیباشد.

3. این پروتوکول بعد از امضأ توسط طرفین مرعی الاجراء میگردد.